EDEBİYAT OYUNLARI
Yazı Tahtası Önündeki Tiyatro
(Oyun Sayısı: 19)
Edebiyat öğretimini, alışılagelen yöntemlere destek
olması amacıyla, Türk edebiyatının çeşitli dönemlerini, olay ve
karakter bakımından bağımsız tiyatro oyunları biçimine dönüştürerek,
“Oynayarak-izleyerek Öğrenme” yöntemine işlerlik
kazandırmayı amaçladım. Edebiyat derslerine renk ve hareketlilik
getirdi.
Üsküdar Hüseyin Avni Sözen Anadolu Lisesinde görev
yaptığım yıllarda, sınıf içinde uygulamak amacıyla yazdığım Türk
edebiyatıyla ilgili 18 kısa oyun (2002) Milli Eğitim Bakanlığı
yayınları arasında çıktı.
Sahnede izlenen olayların, anlatılan ve okunanlara göre
daha kalıcı olduğu gerçeğinden hareket ederek tiyatrolaştırdığım
oyunlar, öğrencilerin derse bakışlarını ve yaklaşımlarını
değiştirdi. Rol alan çok sayıda öğrencinin daha sosyal bir kişilik
kazanmasına katkıda bulundu. Bunda hem arkadaşlarının hem de
öğretmenlerin tebrik etmeleri esnasında söyledikleri güzel sözlerin
etkisi büyüktü.
Öğretmen-Öğrenci, öğrenci-okul arasında var alan
diyalogu daha da canlılaştırdı.
En önemlisi öğrencilerin Türk edebiyatını, olaylar
zinciri içinde bir bütün olarak algılamalarını sağladı.
2004 öncesinde liselerde okutulan Türk Dili ve
Edebiyatı yazar ekibinde yer alan değerli meslektaşım Sayın Ali
İhsan Kanberoğlu’na
yorum yapması isteğiyle Tanzimat Edebiyatıyla ilgili “Beş
Yılın İncileri” adlı oyunu vermiştim. Kendisi Validebağ
Sağlık Meslek Lisesinde müdür yardımcısıydı. Bir hafta sonra geldi,
Her zamanki mütevazı halinden uzak ve heyecanlı bir ses tonuyla,
“Derhal bu oyunları kitap yapacaksın!” diye adeta emretti. Ardından
da şu olayı anlattı: “Geçen gün ortak yazılı anında bir öğrencim
parmak kaldırdı. Yanına yaklaştığımda, “Hocam, yazarın adını
hatırlayamıyorum, fakat onun rolünü okuyan arkadaşımı biliyorum.
Onun adını yazsam kabul eder misiniz?” diye sordu.
Bu olaya kadar kitap yapmayı hiç düşünmemiştim. Çünkü
tiyatro deneyimim yoktu, amatörce yazılan oyunlardı. Ustaların
oyunlarıyla karşılaştırılmasının lafı bile edilemezdi. Bu yüzden
genelin bilgisine arz etmeye pek cesaret edemiyordum.
Tiyatro salonumuz olmadığı için sınıflardaki yazı
tahtalarının önünde sahnelenen oyun metinlerini editör inceliğiyle
yeniden gözden geçirdim. Öğrencilerimin eleştirileri doğrultusunda
düzeltmeler yaptım. Yazıcıdan çıkarıp bir dosyaya yerleştirdim.
Adını “Türk Edebiyatıyla Böyle Oynanır” koymuştum.
Okullar açıldıktan bir süre sonra Milli
Eğitim Bakanı Metin Bostancıoğlu okulumuzu ziyaret etti.
Öğretmenler odasında sohbet ettik. Sohbet sırasında bir ara
televizyonlarda uzun yıllar yayınlanan “Doktorlar” dizisinden
hareketle öğretmenlere sitem etti. En azından Doktorlar kadar etkili
ve sürekli olabilecek Öğretmenler dizisinin olmamasını bir eksiklik
olarak gördüğünü söyledi. “Aranızda yazma kabiliyeti olan yok mu?”
diye sorunca, oyunlar aklıma geldi. Yanımda hazır değildi, fakat
öğretim yılı başında okul müdürüne teslim ettiğim kopyaları vardı.
Müdürümüzün izniyle masasının çekmecesinden aldım, koşarak sayın
bakana verdim. Yandaki resimde, kendilerine oyunların içeriklerini
anlatıyorum. Çok olumlu buldu, memnuniyetle kabul etti, özel
olarak ilgileneceğini söyledi.
Daha sonra “Türk Edebiyatıyla Böyle Oynanır”
adıyla gönderdiğim metinler Gazi Üniversitesinde içerik, Ankara
Üniversitesinde sanat değeri açısından inceletildi. Her ikisinden de
çok olumlu rapor geldi.
Ancak raporun birinde “Türk Edebiyatıyla Böyle
Oynanır” adının kesinlikle değişmesi gerektiği yazıyordu. O
gün için, ilk oyunun başladığı 719 tarihi ile son bulduğu 1919
tarihi arasında bir ilgi kurarak kitabın adını “719’DAN 1919’A
EDEBİYATI OYNAYARAK-İZLEYEREK ÖĞRETEN OYUNLAR” olarak
belirledim.
Şimdi, “EDEBİYAT OYUNLARI – Yazı Tahtası Önündeki
Tiyatro (18 oyun)” adıyla ikinci baskıya hazırlıyorum. Yakın zamanda
öğretmen ve öğrencilerimizle bulacaktır.
KİTAPTA YER ALAN EDEBİYAT OYUNLARI
01 İLK EDEBİ İZLER
02 DESTANLAR GEÇİDİ
03 KARAHANLI SARAYINDAKİ IŞIK
04 ABBASİ SARAYINDA BİR AVUÇ TÜRK (KAŞGARLI MAHMUT)
05 HALK OZANLARI GECESİ
06 YUNUS DESTANI VE ÖTEKİLER
07 ŞEYHİ'NİN KERAMETİ
08 SULTAN-ÜŞ ŞUARA (Şairler Sultanı)
09 ÇAĞ DIŞINDAN GELENLER
10 HÜSN-Ü AŞK’IN İÇİNE GİRDİK
11 BATISAL KONUKLAR
12 TANZİMAT'IN ÜÇ ATLISI
13 KOPYA HİKÂYESİ
14 BEŞ YILIN İNCİLERİ (Servet-i Fünun)
15 YAŞASIN ÖĞRETMEN HASTA
16 PAŞANIN PAŞALIĞI
17 BEŞ KELİME BEŞ CÜMLE (Atatürk İlkeleri)
18 CUMHURİYET'İN AYAKLARI (gösteri)
19 OYUNA GİRİŞ