EDEBİYAT OYUNLARI

Yazı Tahtası Önündeki Tiyatro

(Oyun Sayısı: 19)

Edebiyat öğretimini, alışılagelen yöntemlere destek olması amacıyla, Türk edebiyatının çeşitli dönemlerini, olay ve karakter bakımından bağımsız tiyatro oyunları biçimine dönüştürerek, “Oynayarak-­izleyerek Öğrenme” yöntemine işlerlik kazandırmayı amaçladım. Edebiyat derslerine renk ve hareketlilik getirdi.

Üsküdar Hüseyin Avni Sözen Anadolu Lisesinde görev yaptığım yıllarda, sınıf içinde uygulamak amacıyla yazdığım Türk edebiyatıyla ilgili 18 kısa oyun  (2002) Milli Eğitim Bakanlığı yayınları arasında çıktı.

Sahnede izlenen olayların, anlatılan ve okunanlara göre daha kalıcı olduğu gerçeğinden hareket ederek tiyatrolaştırdığım oyunlar, öğrencilerin derse bakışlarını ve yaklaşımlarını değiştirdi. Rol alan çok sayıda öğrencinin daha sosyal bir kişilik kazanmasına katkıda bulundu. Bunda hem arkadaşlarının hem de öğretmenlerin tebrik etmeleri esnasında söyledikleri güzel sözlerin etkisi büyüktü.

Öğretmen-Öğrenci, öğrenci-okul arasında var alan diyalogu daha da canlılaştırdı.

En önemlisi öğrencilerin Türk edebiyatını, olaylar zinciri içinde bir bütün olarak algılamalarını sağladı.

2004 öncesinde liselerde okutulan Türk Dili ve Edebiyatı yazar ekibinde yer alan değerli meslektaşım Sayın Ali İhsan Kanberoğlu’na yorum yapması isteğiyle Tanzimat Edebiyatıyla ilgili “Beş Yılın İncileri” adlı oyunu vermiştim. Kendisi Validebağ Sağlık Meslek Lisesinde müdür yardımcısıydı. Bir hafta sonra geldi, Her zamanki mütevazı halinden uzak ve heyecanlı bir ses tonuyla, “Derhal bu oyunları kitap yapacaksın!” diye adeta emretti. Ardından da şu olayı anlattı: “Geçen gün ortak yazılı anında bir öğrencim parmak kaldırdı. Yanına yaklaştığımda, “Hocam, yazarın adını hatırlayamıyorum, fakat onun rolünü okuyan arkadaşımı biliyorum. Onun adını yazsam kabul eder misiniz?” diye sordu.  

Bu olaya kadar kitap yapmayı hiç düşünmemiştim. Çünkü tiyatro deneyimim yoktu, amatörce yazılan oyunlardı. Ustaların oyunlarıyla karşılaştırılmasının lafı bile edilemezdi. Bu yüzden genelin bilgisine arz etmeye pek cesaret edemiyordum.

Tiyatro salonumuz olmadığı için sınıflardaki yazı tahtalarının önünde sahnelenen oyun metinlerini editör inceliğiyle yeniden gözden geçirdim. Öğrencilerimin eleştirileri doğrultusunda düzeltmeler yaptım. Yazıcıdan çıkarıp bir dosyaya yerleştirdim. Adını “Türk Edebiyatıyla Böyle Oynanır” koymuştum.

Okullar açıldıktan bir süre sonra Milli Eğitim Bakanı Metin Bostancıoğlu okulumuzu ziyaret etti. Öğretmenler odasında sohbet ettik. Sohbet sırasında bir ara televizyonlarda uzun yıllar yayınlanan “Doktorlar” dizisinden hareketle öğretmenlere sitem etti. En azından Doktorlar kadar etkili ve sürekli olabilecek Öğretmenler dizisinin olmamasını bir eksiklik olarak gördüğünü söyledi. “Aranızda yazma kabiliyeti olan yok mu?” diye sorunca, oyunlar aklıma geldi. Yanımda hazır değildi, fakat öğretim yılı başında okul müdürüne teslim ettiğim kopyaları vardı. Müdürümüzün izniyle masasının çekmecesinden aldım, koşarak sayın bakana verdim. Yandaki resimde, kendilerine oyunların içeriklerini anlatıyorum. Çok olumlu buldu, memnuniyetle kabul etti, özel olarak ilgileneceğini söyledi.

Daha sonra “Türk Edebiyatıyla Böyle Oynanır” adıyla gönderdiğim metinler Gazi Üniversitesinde içerik, Ankara Üniversitesinde sanat değeri açısından inceletildi. Her ikisinden de çok olumlu rapor geldi.

Ancak raporun birinde “Türk Edebiyatıyla Böyle Oynanır” adının kesinlikle değişmesi gerektiği yazıyordu. O gün için, ilk oyunun başladığı 719 tarihi ile son bulduğu 1919 tarihi arasında bir ilgi kurarak kitabın adını “719’DAN 1919’A EDEBİYATI OYNAYARAK-İZLEYEREK ÖĞRETEN OYUNLAR” olarak belirledim.

Şimdi, “EDEBİYAT OYUNLARI – Yazı Tahtası Önündeki Tiyatro (18 oyun)” adıyla ikinci baskıya hazırlıyorum. Yakın zamanda öğretmen ve öğrencilerimizle bulacaktır.

 

KİTAPTA YER ALAN EDEBİYAT OYUNLARI

01 İLK EDEBİ İZLER

02 DESTANLAR GEÇİDİ

03 KARAHANLI SARAYINDAKİ IŞIK

04 ABBASİ SARAYINDA BİR AVUÇ TÜRK (KAŞGARLI MAHMUT)

05 HALK OZANLARI GECESİ

06 YUNUS DESTANI VE ÖTEKİLER

07 ŞEYHİ'NİN KERAMETİ

08 SULTAN-ÜŞ ŞUARA (Şairler Sultanı)

09 ÇAĞ DIŞINDAN GELENLER

10 HÜSN-Ü AŞK’IN İÇİNE GİRDİK

11 BATISAL KONUKLAR

12 TANZİMAT'IN ÜÇ ATLISI

13 KOPYA HİKÂYESİ

14 BEŞ YILIN İNCİLERİ (Servet-i Fünun)

15 YAŞASIN ÖĞRETMEN HASTA

16 PAŞANIN PAŞALIĞI

17 BEŞ KELİME BEŞ CÜMLE (Atatürk İlkeleri)

18 CUMHURİYET'İN AYAKLARI (gösteri)

19 OYUNA GİRİŞ